Wraz z wiosną rozpoczął się sezon na kleszcze, które przenoszą bardzo niebezpieczne choroby, m.in. boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Dlatego jeśli wiesz, lub nawet podejrzewasz, że ukąsił Cię kleszcz – przebadaj się. Precyzyjne testy w tym kierunku wykonasz w szpitalnym laboratorium.
Wbrew pozorom, kleszcze nie stanowią zagrożenia jedynie dla miłośników wędrówek po mokradłach, lasach i łąkach. Od wczesnej wiosny do później jesieni, na te niewielkie, ale bardzo niebezpieczne owady możesz natknąć się również na miejskim skwerze, w parku, a nawet w przydomowym ogródku. Wkłutego w ludzką skórę kleszcza łatwo przeoczyć, ale konsekwencje jego ugryzienia mogą być bardzo poważne.
Najczęściej rozpoznawaną chorobą odkleszczową jest borelioza. Trzeba pamiętać, że nie każdy kleszcz jest nią zakażony, ale jeśli jest nosicielem tej bakterii i ukąsi człowieka, to jest duże prawdopodobieństwo, że wprowadzi patogeny do jego organizmu. Ryzyko przeniesienia zakażenia przez kleszcza istotnie rośnie, gdy przebywa on w naszej skórze powyżej 24 godzin, dlatego ważne jest szybkie i prawidłowe usunięcie go.
Niestety borelioza jest chorobą na którą nie ma szczepionki, dostępne jest jedynie leczenie przyczynowe – trwająca co najmniej 21 dni antybiotykoterapia. Charakterystycznym objawem boreliozy jest pierścieniowate zaczerwienienie skóry wokół miejsca ukąszenia przez kleszcza. Może także wystąpić wysypka w kształcie „białego oka”, która jest ciepła i niebolesna. Inne objawy wczesnej fazy to: gorączka, bóle głowy, przewlekłe zmęczenie, bóle mięśni i stawów. Borelioza może rozwijać się miesiącami, a nawet latami, dlatego też jeśli nie zostanie szybko wykryta oraz w porę leczona, może przejść w fazę przewlekłą, prowadząc do poważniejszych problemów zdrowotnych, w tym poważnych powikłań neurologicznych, zaburzeń serca czy chorób stawów.
Dlatego też tak ważne jest, aby po ukąszeniu przez kleszcza wykonać badania laboratoryjne w kierunku obecności przeciwciał we krwi.
– Wczesna diagnoza i odpowiednie badania są kluczowe dla skutecznego leczenia. W naszym laboratorium oferujemy kompleksowe badania na boreliozę, wykorzystując nowoczesne metody diagnostyczne, takie jak testy ELISA i Western Blot. Są one wykonywane na miejscu, na nowoczesnym sprzęcie oraz przez przez wykwalifikowany personel, co gwarantuje rzetelność i dokładność wyników. Nasi specjaliści bardzo dokładnie je wszystkie analizują – mówi Marcin Tutak, kierujący Medycznym Laboratorium Diagnostycznym w SPZZOZ Powiatowym Szpitalu Specjalistycznym w Stalowej Woli.
Test ELISA jest przysłowiowym pierwszym krokiem w diagnostyce boreliozy i jedną z najczęściej stosowanych metod. Działa na zasadzie wykrywania przeciwciał, które organizm produkuje w odpowiedzi na infekcję. Pozwala oznaczyć zarówno przeciwciała świeże – IgM jak i starsze IgG. – Organizm potrzebuje czasu, aby zareagować na infekcję. W przypadku boreliozy, wytworzenie przeciwciał IgM może zająć od 1 do 4 tygodni po zakażeniu. Dlatego zaleca się, aby pierwsze testy serologiczne były przeprowadzane po upływie tego okresu, aby uzyskać wiarygodne wyniki. Z czasem, gdy infekcja trwa, organizm zaczyna produkować przeciwciała IgG. Te przeciwciała są bardziej specyficzne i długotrwałe, co oznacza, że pozostają w organizmie przez dłuższy czas, nawet po ustąpieniu infekcji. Przeciwciała IgG są zazwyczaj wykrywalne kilka tygodni po zakażeniu i mogą utrzymywać się przez miesiące, a nawet lata. W miarę jak infekcja postępuje, poziom przeciwciał IgM zaczyna maleć, a poziom IgG rośnie. To przejście jest naturalnym procesem w odpowiedzi immunologicznej i jest kluczowe dla długoterminowej ochrony organizmu przed ponownym zakażeniem – tłumaczy Marcin Tutak.
Kierowane przez niego szpitalne laboratorium korzysta z najnowszych technologii, aby zapewnić wysoką czułość i specyficzność testów. Wyniki testu ELISA są zazwyczaj dostępne w krótkim czasie, co pozwala na szybką reakcję i dalsze kroki diagnostyczne. Natomiast w przypadku pozytywnego wyniku testu ELISA, zaleca się wykonanie testu potwierdzającego – Western Blot. Ta metoda jest bardziej szczegółowa i pozwala na dokładne zidentyfikowanie specyficznych przeciwciał przeciwko różnym białkom Borrelia. Pacjent dostaje obszerny opisowy wynik. Dzięki temu uzyskuje pewność, co do diagnozy boreliozy. W tym przypadku można i trzeba jak najszybciej rozpocząć leczenie.
