24 października 1934 r. Prezydent Ignacy Mościcki podpisał rozporządzenie powołujące do życia Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Po scaleniu systemu ubezpieczeń społecznych – ZUS staje się ważną instytucją realizującą zadania z zakresu polityki społecznej państwa. Zgodnie ze swoim statutem podejmuje również działalność edukacyjną i prewencyjną (wystawy higieniczne, plakaty promujące bhp czy finansowanie kolonii letnich dla dzieci). Środki pochodzące z nadwyżek finansowych, które powstały dzięki reinwestycji składek ubezpieczeniowych, ZUS przeznacza na projekty budowlane (szpitale, sanatoria, budynki mieszkalne) oraz prozdrowotne. W czasie II wojny światowej ZUS zapisał w swojej historii chlubne karty. Po klęsce wrześniowej zrujnowane zostały finanse funduszy ubezpieczeniowych. Polska podzielona jest między dwóch okupantów. ZUS funkcjonuje tylko na terenie Gubernatorstwa: wypłaca ograniczane przez okupanta świadczenia i daje zatrudnienie, często ratując tym życie wielu osób. Na terenach zajętych przez ZSRR polskie instytucje państwowe przestają istnieć. Działając jako legalnie tolerowana instytucja, ZUS stał się jedynym ośrodkiem pomocy dla umęczonego okupacją polskiego społeczeństwa a także ważnym elementem wspierania działalności nielegalnego Państwa Podziemnego. Pracownicy ZUS powszechnie wystawiali fikcyjne zaświadczenia o zatrudnieniu, co umożliwiało prowadzenie działalności konspiracyjnej. Ci, którzy nie brali udziału w ruchu oporu mogli liczyć na renty i zapomogi, przyznawane często z dużą wyrozumiałością, a nawet z pominięciem obowiązujących przepisów. W 1943 r., mimo poważnych ograniczeń, świadczenia pobierało 105 tys. osób. Wielu ludzi ratowało to przed pracami przymusowymi, które niejednokrotnie były równoznaczne z wyrokiem śmierci. Dla setek rodzin niewielkie zapomogi bywały często jedynym źródłem utrzymania.
Powstanie Warszawskie, trwające od 1 sierpnia 1944 roku przez 63 dni, mobilizuje wielu pracowników i współpracowników ZUS. W Powstaniu wzięło udział około 60 pracowników ZUS. Pracownice Centrali ZUS i ubezpieczalni społecznych podległych pod ZUS, które przeszły wcześniej odpowiednie szkolenia, biorą udział w Powstaniu jako sanitariuszki i łączniczki. W gmachu przy ul. Czerniakowskiej 231, w którym przed wojną mieściła się Centrala ZUS i szpital ubezpieczalni społecznej, urządzony zostaje polowy szpital powstańczy.
ZUS przez cały okres swojego istnienia był i pozostaje nadal instytucją nowoczesną, która gwarantuje terminową wypłatę świadczeń. Przed wojną ZUS był jedną z najnowocześniejszych instytucji ubezpieczeniowych w Europie. Dziś ZUS jest również instytucją docenianą na arenie międzynarodowej, finansuje rehabilitację, realizuje projekty edukacyjne, współpracuje z ośrodkami naukowymi i jest liderem wśród instytucji administracji publicznej zarówno pod względem wprowadzania innowacyjnych projektów z dziedziny e-administracji, jak też zarządzania instytucją. W XXI wieku ZUS stał się liderem w administracji publicznej w dziedzinie wprowadzania e-usług takich jak e-Składka, e-ZLA czy e-akta. Rozpoczął także zakrojone na szeroką skalę projekty edukacyjne i współpracę z uczelniami oraz ośrodkami naukowymi. ZUS finansuje także Program Rehabilitacji w Ramach Prewencji Rentowej, z którego mogą korzystać wszyscy pracujący zawodowo ubezpieczeni. Jest to pewnego rodzaju częściowy (bo dotyczący tylko rehabilitacji) powrót do koncepcji przedwojennej, w której lecznictwo i rehabilitacja były ściśle powiązane z ubezpieczeniem społecznym. Stoi na straży praw i przywilejów ubezpieczonych i aktywnie włącza się w tworzenie polityki społecznej.
Dba o jak najlepszą jakość obsługi klienta, troszczy się o zdrowie i sprawność ubezpieczonych, dba o edukację w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.
W ostatnich latach ZUS realizuje nowe zadania na rzecz różnych grup ludności, zwłaszcza dla rodzin. Ten nowy obszar działalności sprawia, że ZUS zaczyna pełnić funkcję zakładu usług społecznych. W coraz większym zakresie wykorzystuje nowoczesne technologie informatyczne, które wraz z cyfryzacją i automatyzacją pozwalają na sprawną, kompleksową i profesjonalną obsługę nowych zadań Zakładu.
ZUS w Stalowej Woli – od 1949 roku
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Stalowej Woli ma ponad siedemdziesięcioletnią historię bowiem rozpoczął swoją działalność w 1949 roku. W ciągu tego okresu dokonywał się stopniowy rozwój Inspektoratu pod względem zakresu działania. Następowały zmiany struktury organizacyjnej i związane z tym zwiększenie stanu zatrudnienia w placówce. W początkowym okresie zadaniem Inspektoratu było tylko przyjmowanie wniosków emerytalno-rentowych i obsługa Obwodowych komisji Lekarskich Do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia. W kolejnych latach działalności następowało stopniowe zwiększenie zadań, które doprowadziło 1997 roku do powstania pełno zakresowego Inspektoratu. Pierwsza Placówka ZUS w Stalowej Woli powstała przy ulicy Metalowców. W kolejnych latach ZUS kilkakrotnie zmieniał swoją siedzibę, dostosowując się do zakresu rozszerzanej obsługi klientów. Przełomową datą dla Inspektoratu ZUS u w Stalowej Woli był 8 grudnia 2003 r. kiedy to nastąpiła 8 przeprowadzka, i ostatnia do nowo wybudowanego nowoczesnego budynku przy ul. Popiełuszki 8, gdzie scentralizowano wszelkie usługi dla klientów.
Placówka to nie tylko budynek przystosowany standardami do obsługi osób z niepełnosprawnością, ale również wykwalifikowana i ciągle dokształcająca się merytorycznie kadra pracowników. Tak aby w sposób profesjonalny być wsparciem dla naszych klientów. Już od samego wejścia do placówki klient jest zaopiekowany przez pracownika Sali Obsługi Klientów, Pracownik Sali rozpoznaje potrzeby klienta na wejściu do placówki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Klient otrzymuje pomoc w wypełnieniu druków, uzyskuje niezbędne podstawowe informacje bądź jest pokierowany do odpowiedniego stanowiska, gdy sprawa wymaga dalszego procedowania.
Dla osób które potrzebują wsparcia przy złożeniu dokumentów, wniosków elektronicznie, jest przygotowany komputer, przy którym będąc pod opieką pracownika Sali Obsługi Klientów można taki wniosek, dokumenty przesłać do ZUS-u.
Więcej o historii ZUS znaleźć można na stronie internetowej.
